Summerschool 2024
Art of Caring: Creatives research meets caring practices
Datum: 26 - 30 augustus 2024
Na een succesvolle editie in 2023 vond een jaar later de tweede editie van de summerschool van Art of Caring plaats. Dit jaar was het startpunt van de Summerschool “Creative research meets caring practices”.
Deze week bood deelnemers inspiratie, kennis en ruimte voor experiment om onderzoek en praktijk met kunst en zorg samen te brengen. Samen gingen ze met hun eigen onderzoek of ontwerp met als doel: het opdoen van nieuwe inzichten, persoonlijke groei en het bouwen van duurzame bruggen tussen de kunst- en zorgsector.
Locatie: Wilde Westen Utrecht
De Summerschool vond in 2024 plaats bij het Wilde Westen. Dit is een wijkgericht centrum met als doel het ontwikkelen, organiseren en faciliteren van activiteiten op het gebied van kunst en cultuur. Concerten, schrijfcafé, dansworkshops en culturele evenementen worden dóór en mét wijkbewoners vinden hier dagelijks plaats.
Hiernaast zijn ze ook betrokken bij het ontwikkelen van samenwerkingen tussen kunst en zorg! Een prachtige locatie, waar zorg voor wijkbewoners, kunst en cultuur samenkomen.
Adres:
Everard Meijsterlaan 1B
Utrecht 3533 CK
Het Wilde Westen is gelegen in het historische pand van de Cereolfabriek, aan de grens van Oog in Al, aan het water van de Muntkade. Tussen de workshops door kun je genieten van een zonnetje aan het water of een drankje doen bij café Buurten. Of even je benen strekken in Park Oog in Al.
Ben je benieuwd wat het Wilde Westen organiseert; check dan hun Agenda of Instagram!
Gastsprekers 2024
Joost van Wijmen
Social Designer & Kostuumontwerper
Joost van Wijmen was gastspreker bij de eerste editie in 2023 en komt deze zomer weer terug.
‘Goede zorg gaat niet enkel over medisch oplossen, maar begint bij het verhaal en ervaring van de zorgafnemer’
Joost van Wijmen is een social designer met enkele (levens)vragen en een dosis oprechte interesse. Hij werkt als kostuumontwerper, geeft onderwijs en doet onderzoek. De laatste jaren ontwikkelde hij nieuwe werkvormen tussen verschillende domeinen zowel binnen als buiten de culturele sector.
Met het doorlopende onderzoeksproject ‘ENCOUNTER’ onderzoekt Joost de impact van het veranderende lichaam op de eigen identiteit en onderlinge relaties tussen mensen. Door middel van social design probeert hij het intieme en delicate proces van lichamelijke veranderingen gedurende ons leven te vangen en te verbeelden. Juist in deze tijd waarin maakbaarheid een mantra is en zorg een zekerheid, wil
Joost aandacht vragen voor ons vermogen en onvermogen in het omgaan met de uitdagingen van ons (dagelijks) bestaan. In de verhalen en ervaringen die Joost verzamelt van mensen die samenkomen, zoekt hij tussen de woorden en regels naar de pogingen en stiltes, en vertaalt die vervolgens in beelden, foto’s of objecten. In samenwerking met de zorgsector geeft Joost deze inzichten een plek. Goede zorg gaat immers niet enkel over medisch oplossen, maar begint bij het verhaal en de ervaring van de zorgvrager.
Meer lezen over Joost en zijn werk in ENCOUNTER:
Nieke Koek
Interdisciplinair Kunstenaar
"Ons lichaam is constant aan verandering onderhevig en wat we daarvan proberen te vermijden zet zich vast in ons lichaam. Transformatie bestaat alleen bij de gratie van aandachtigheid."
Nieke Koek (1982, Roelofarendsveen) is een interdisciplinair kunstenaar.
Ze is gefascineerd door de beleving van het lichaam als artistiek instrument.
Haar werken zijn vertalingen van alledaagse fysieke ervaringen, en ze verheft lichaams
specifieke gebaren tot kunst. De werken zijn geen illustraties van wat het lichaam kan doen, maar onderzoeken de toestand waaronder de ervaring van het lichaam van het publiek kan worden geactiveerd. Op die manier speelt ze met haar werk direct in op de (onbewuste) lichaamsbeleving. De kunstwerken variëren van performance tot video-installatie, van draagbaar tot sculptuur en typeren zich als performatief, figuratief, kinetisch en illustratief.
De werken hebben aangetoond dat ze aanleiding geven om een bezoeker tot bewegen aan
te zetten. Soms minimaal, zoals alleen de beweging van het gezicht bij ‘Yellow’, maar ook
het hele lichaam zoals bij ‘Axis’.
Het publiek reageert mentaal en ook fysiek op de kunstwerken.
Sinds 2018 werkt ze regelmatig samen met zorgprofessionals
In de tweede helft van 2022 was haar werk te zien in Museum De Fundatie Zwolle in haar
solotentoonstelling ‘Bodied’ (‘Gelichaamd’).
Nieke werkt veelvuldig samen met zorgprofessionals, wetenschappers en individuen die te
maken hebben met ziekte, overlijden en revalidatie. Hierbij wordt de ontwikkeling van kunst
ingezet om tot nieuwe inzichten te komen met betrekking tot onderwerpen zoals pijn, de
dood, ziekte en herstel.
Door middel van reflectief schrijven en artistiek verkennende praktijken draagt ze bij aan
verschillende academische onderzoeksinstellingen. Nieke heeft een BA en MA diploma en
geeft sinds 2007 les aan kunstacademies. Daarnaast werkt zij als bevoegd lichaamsgericht
traumatherapeut.
Met haar interdisciplinaire werk, biedt Nieke nieuwe perspectieven op de gezondheidszorg, het lichaam en daarmee het leven.
Meer lezen over Nieke en haar werk:
Maaike van de Linde
Muzikant en zorgverlener
Maaike van de Linde is (Bass)Fluitiste, zangeres, songwriter én moeder van Caro. Afgestudeerd aan de prestigieuze School of Music and Drama is Maaike een geïnspireerd muzikante die meer kan dan prachtig fluit spelen. Als docent van het vak [naam vak], leidt ze nu ook nieuwe muzikanten op om in haar voetsporen te treden en muziek aan het bed van de patiënt te brengen. Daarnaast onderzoekt ze momenteel ook wat het positieve effect van muziek in de zorg, voor de zorgverleners kan opleveren!
Meer luisteren van Maaike:
Circadian \ LINDE (bandcamp.com)
Maaike van der Linde (@maaikevanderlinde) • Instagram-foto's en -videos'
Rianne van Hassel
Science Practitioner & Zorgethica
Rianne van Hassel belichaamt de missie van Art of Caring. Als begeleider van mensen met dementie, helpende, onderzoeker (science practitioner en promovendus in de ouderenzorg) én zorgethica heeft zij zowel ervaring met zorg in de praktijk als in het onderzoek doen hierover.
Haar afstudeeronderzoek voor de master Zorgethiek heeft Rianne onderzoek ging over thuisabortus. Dit onderzoek deed ze in samenwerking met kunstenares Ank Daamen, begeleider Rodante van der Waal en vier deelnemers. Ze onderzochten gezamenlijk de ervarinen van vrouwen die kozen voor een medicamenteuze abortus. Deze samenwerking leverde een bijzonder onderzoek op waarin fenomenologshce, zorgethische en art-based research methoden werden gecombineerd. Het leverdeleverde een serie van beelden, een lied, meerdere gedichten een monoloog en een zorgethische analyse op met allen als doel: het invoelbaar maken van de ervaring van de onderzochte vrouwen.
Haar scriptie leverde Rianne een 9.5 op. Ank en Rianne werken nog samen. Ook wordt er met en op initiatief van Peter Leusink gewerkt aan een reizende tentoonstelling van de werken en teksten die uit dit onderzoek voortkwamen.
Meer lezen over Rianne, haar werk als zorgethica en achtergronden bij haar afstudeerwerk:
Publicatie - Mijn Belichaamde Kennis Is Van Waarde
De Groene Amsterdammer - Podcast - ei-foetus-baby-trudy-dehue-over-de-geschiedenis-van-zwangerschap
Daphne Voormolen
Arts Foetale Geneeskunde & Oprichting Stichting Kunstsalon
'Geneeskunde en Kunst zijn mijn grote passies en mijn missie is om een brug te slaan tussen deze disciplines.’
Daphne Voormolen is Arts Foetale Geneeskunde in het Wilhelmina Kinderziekenhuis in Utrecht. Geneeskunde en kunst zijn haar grote passies en haar missie is om een brug te slaan tussen beide disciplines. Ze ziet de kunsten als een discipline die van groot belang is voor de medische wereld in zowel therapeutische setting, medisch onderwijs en welzijn van personeel. Binnen haar werk als arts wil ze dan ook de gezondheidssector motiveren om de kunsten te omarmen als kennispartner en inspiratiebron.
Daarnaast ambieert ze om bewustzijn te creëren binnen de culturele sector van hun kracht en waarde op het gebied van gezondheid en welzijn.
Naast haar werk in het ziekenhuis is Daphne uitvoerend bestuurslid en tevens oprichter van Stichting Kunst Salon. Hiermee organiseert ze verschillende projecten en workshops om de relevantie en essentie van kunst op gezondheid en welzijn over te brengen en doet ze verschillende kunstprojecten met (zieke) kinderen, vrouwen (in het kader van zwangerschapsverlies) en voor het medische onderwijs.
Kortom, een stichting die nauw aansluit bij Daphne’s missie om de verbinding tussen kunst en geneeskunde te realiseren.
Meer lezen over Daphne en haar werk met Stichting Kunst Salon:
Tom Maassen
Filosoof, Onderzoeker & ‘Zorgestheticus’
'Zorgesthetiek gaat voor mij over de emancipatie van het lichaam van de zorgprofessional via kunst. Dat is niet alleen nodig, maar ook nog eens heel mooi.’
Tom Maassen is filosoof en onderzoeker bij Leyden Academy on Vitality and Ageing.. Hij werkte lange tijd als docent-onderzoeker bij de vakgroep Metamedica van Maastricht University. Daarna werkte hij aan De Haagse Hogeschool voor de opleiding Verpleegkunde. Naast de ontwikkeling van het ethiekonderwijs schreef en gaf hij samen met Andries Hiskes het keuzevak The Art of Caring.
Zij brachten studenten van zorgopleidingen samen met studenten van verschillende kunstacademies. Dit leidde tot een gezamenlijk, artistiek onderzoek naar de vraag wat zorg is.
Het is dan ook niet voor niks dat wij als Art of Caring Utrecht hem hebben benaderd!
In zijn onderzoek werkt Tom het begrip ‘zorgesthetiek’ uit. Zorgesthetiek is een jong en groeiend theoretisch kader waarin aandacht voor waarneming en lichamelijkheid van zorgprofessionals centraal staat. Voor zijn onderzoek werkt hij veel samen met kunstenaars. In de ‘zorgesthetische werkplaats’ zoekt Tom o.a. via houtbewerking naar nieuwe manieren om het over zorgen te hebben, en hoopt hij bij te dragen aan de ontwikkeling van toekomstige zorgprofessionals.
Meer lezen over Tom, zijn interesse en zijn werk?
Leyden Academy - Interview
Krista de Wit
Muzikant en zorgverlener
“Gedeelde momenten van persoonsgerichte musiceren bieden kansen voor medemenselijkheid, wat compassievol contact in de gezondheidszorg versterkt. Dit ondersteunt het welzijn van allen.”
Krista de Wit is postdoctoraal onderzoeker, docent muziek, en professioneel violiste in community music en zorg-contexten. Krista heeft in het kader van muziek, zorg en welzijn een PhD in muziekeducatie aan de University of Music and Performing Arts in Wenen voltooid. Momenteel ligt haar aandacht bij het onderzoeken van de betekenis van live muziek in zorg-contexten waarin ze ook onderwijs geeft aan het Prins Claus Conservatorium en NHL Stenden in de opleiding muziektherapie. Samen met Maaike is ze een senior musicus van Stichting MiMiC Muziek, en heeft in het afgelopen internationale onderzoeksproject ProMiMiC gewerkt.
Meer luisteren van Krista:
Publications. News. - KRISTA DE WIT
dr. Krista de Wit | Hanze
Ank Daamen
Multi-disciplinair beeldend kunstenaar
''Mijn werk is doorleefd en doorvoeld van binnenuit. Als kunstenaar probleem ik midden in de tijd, de mensen en de dingen te staan in plaats van mijn objecten van buitenaf af te beelden.''
Vanuit haar kunstenaars praktijk werkt Ank Daamen zowel autonoom als samen, en dan het liefste interdisciplinair. De inhoudelijke oorsprong is leidend voor de aanpak en het uiteindelijke beeld. Haar werk is doorleefd en doorvoeld, niet beschouwend van buitenaf maar zij is als kunstenaar midden in de tijd en de mensen en de dingen.
In de samenwerking met zorgethicus en onderzoeker Rianne van Hassel gedurende haar arts-based research naar de geleefde ervaring van de abortuspil is Ank Daamen gevraagd doorvoelde beelden te maken op een fenomenologische, apophatische methode naar aanleiding van de persoonlijke verhalen van de deelnemers aan het onderzoek.
Meer zien van Anks werk: